مدیریت تقاضای منابع آب،مطالعه موردی: حوضه آبریز زاینده رود

روزافزون جوامع باشد، مدیران به سمت مدیریت تقاضای آب، جهت حرکت به سمت مصرف پایدار متمایل شدند. با توجه به رشد نیاز آبی در بخش های مختلف، کمبود آب گریبان گیر حوضه آبریز زاینده رود است که در شرایط خشکسالی، این کمبود بیش تر احساس می شود. به همین دلیل این تحقیق سعی نمود اقداماتی را که می توانند بر تقاضای آب در بخش مصارف آب شرب، کشاورزی و صنعت تأثیرگذار باشند، شناسایی نماید. برای تعیین اولویت این اقدامات در حوضه مورد مطالعه، به دلیل وجود گزینه ها و معیارهای مختلف، از فرایند تحلیل سلسله مراتبی، به عنوان یکی از روش های پرکاربرد تصمیم گیری چندمعیاره، کمک گرفته شد. مقایسه های زوجی مورد نیاز این فرایند، بر مبنای نظرات کارشناسان هر بخش صورت پذیرفت. در نهایت، وزن های نهایی اقدامات هر بخش با استفاده از نرم افزار expert choice 11 استنتاج گردید. نتایج این بخش، می تواند راهنمای مدیران تقاضای آب در بخش های آب شرب و کشاورزی باشد. : هنگامی که تعادل بین عرضه و تقاضای آب برهم خورد و مدیریت عرضه آب نتوانست پاسخگوی تقاضای روزافزون جوامع باشد، مدیران به سمت مدیریت تقاضای آب، جهت حرکت به سمت مصرف پایدار متمایل شدند. با توجه به رشد نیاز آبی در بخش های مختلف، کمبود آب گریبان گیر حوضه آبریز زاینده رود است که در شرایط خشکسالی، این کمبود بیش تر احساس می شود. به همین دلیل این تحقیق سعی نمود اقداماتی را که می توانند بر تقاضای آب در بخش مصارف آب شرب، کشاورزی و صنعت تأثیرگذار باشند، شناسایی نماید. برای تعیین اولویت این اقدامات در حوضه مورد مطالعه، به دلیل وجود گزینه ها و معیارهای مختلف، از فرایند تحلیل سلسله مراتبی، به عنوان یکی از روش های پرکاربرد تصمیم گیری چندمعیاره، کمک گرفته شد. مقایسه های زوجی مورد نیاز این فرایند، بر مبنای نظرات کارشناسان هر بخش صورت پذیرفت. در نهایت، وزن های نهایی اقدامات هر بخش با استفاده از نرم افزار expert choice 11 استنتاج گردید. نتایج این بخش، می تواند راهنمای مدیران تقاضای آب در بخش های آب شرب و کشاورزی باشد. علاوه بر این، سعی شد با استفاده از نظرات کاشناسان بخش های مختلف ونیز اقدامات مشابه و موفق انجام گرفته در سایر مناطق، برآوردی از میزان پتانسیل کاهش مصرف در بخش های شرب، کشاورزی و صنعت بدست آید. نتایج نشان داد که بر مبنای مصارف سال 1385، پتانسیل کاهش مصرف 294 میلیون مترمکعب و بر اساس نیاز آبی افق توسعه سال 1410، پتانسیل کاهش 523 و 424 مترمکعب برای دو سطح کشت متفاوت وجود دارد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان چنین اظهار داشت که با برنامه ریزی بلند مدت و اجرای صحیح اقدامات مدیریت تقاضای آب، می توان به میزان قابل توجهی از مصارف موجود و نیاز آبی آینده حوضه آبریز زاینده رود کاست.